Opstellingen tonen de belangrijke elementen waardoor een ‘probleem’ blijft bestaan.
Bert Hellinger ontdekte dat een verborgen, niet-bewuste, dynamiek in families vaak de oorzaak is van blijvende verstoringen zowel lichamelijk ( zoals blijvende vermoeidheid, chronische klachten, …) als innerlijk ( zoals verlatingsangst, gebrek aan zelfvertrouwen, onmogelijkheid om tot rust te komen, onzekerheid, niet het juiste beroep vinden, diep verdriet, weinig levenslust, …).
Wie de opstelling wil, de vraagsteller, geeft aan waarover hij helderheid en verandering wil. Hij/zij vraagt andere deelnemers of ze hem/haar en personen of elementen die met de vraag verbonden zijn, willen representeren. Deze representanten nemen dan voor de duur van deze opstelling de plaats in van de vraagsteller. De representanten nemen, vanuit een innerlijk aanvoelen, een plek in binnen de kring. Door hun onderlinge positie (bijvoorbeeld : wie staat in het midden of dichtbij of juist veraf, wie kijkt weg in de verte of richt de blik naar beneden ) toont zich meestal al de verstrikking die aan de basis ligt van het probleem.
De representanten voelen zo nauwkeurig mogelijk hun lichamelijke en innerlijke reacties. Vanuit hun eigen aanvoelen of op aanwijzing van de begeleider van de opstelling, nemen de representanten een nieuwe positie in, die meer overeenstemt met de natuurlijke orde van het leven. Vanuit dit nieuwe beeld gaat er rust uit en kan de heling beginnen.
De opsteller laat meestal de representanten via korte zinnen en symbolische handelingen, zoals het aandachtig maken van een buiging, de overgang naar hun nieuwe situatie in de opstelling bevestigen en versterken.
De vraagsteller neemt dit gebeuren in zich op en ondervindt een innerlijke verandering.
Bij het einde van de opstelling neemt de vraagsteller soms de plaats in van zijn/haar representant om vanuit die nieuwe positie nog intenser de energetische verandering te kunnen beleven. De positieve uitwerking van de opstelling gebeurt in grote mate via het ervaren dat een heel andere gevoelsstroom mogelijk wordt door de nieuwe ordening.
De verandering die in gang gezet wordt, reikt verder door naar de andere personen met wie de vraagsteller verbonden is als familie of door het behoren tot een zelfde systeem, zoals bijvoorbeeld bij werkrelaties.
Door zelf terug de juiste plaats in het leven in te nemen, kunnen de anderen ook hun natuurlijke plaats vinden.
Deelnemen aan een opstelling kan als je een eigen vraag wil inbrengen maar zeker ook als aandachtige deelnemer. We hebben vaak ervaren dat wie deelnam aan een opstelling zonder eigen inbreng en zeker wie representant was, zich sterk bij het gebeuren van de opstelling betrokken voelde en zelf ook nieuwe inzichten kreeg.
Voor wie meer bewust in het leven wil staan, is het deelnemen aan een workshop opstellingen heel verrijkend.
Wie een eigen opstelling wil, kan dit aangeven bij het begin van de workshop. Elke vraagstelling wordt gedragen door een lading energie. De vraag met de sterkste geladenheid, wordt als eerste opgesteld.